Bournout syndrome dopadł polskich stomatologów – wynika z ankiety przeprowadzonej przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.
Celem oszacowania częstości występowania zjawiska wypalenia zawodowego wśród polskich lekarzy dentystów, Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, w pierwszej połowie 2019 roku przeprowadziło badanie wśród praktykujących stomatologów. Badanie miało charakter dobrowolnej ankiety internetowej. Wyniki po raz pierwszy ogłoszono w trakcie 3. Kongresu Unii Stomatologii Polskiej (CEDE 2019). Ankieta została stworzona na bazie psychologicznego kwestionariusza wypalenia zawodowego wg Christiny Maslach. Odpowiedzi udzieliło 353 aktywnych zawodowo lekarzy dentystów.
Co mówią dane?
Uzyskane wyniki są niepokojące. Poziom wypalenia zawodowego polskich stomatologów osiągnął wynik 27,9 w skali Maslach i jest znacząco wyższy aniżeli uzyskany w polskich badaniach prowadzonych na innych grupach zawodowych: lekarze innych specjalności (18 pkt), policjanci (16,7 pkt), menagerowie (15,6 pkt), strażacy (9,3 pkt).
Średni wynik depersonalizacji w grupie badanej wynosił 7,35 punktów. Wynik ten można uznać za porównywalny z wynikiem lekarzy innych specjalności (7,4 punkty) i nieznacznie niższy, niż w grupie policjantów (7,5 punktów). Dla porównania, średnia liczba punktów w grupie menadżerów wynosiła 5,1 punktów, a strażaków – 3,6 punktów, była więc znacznie niższa niż w przypadku zawodów lekarskich.
Ponadto, odpowiedzi respondentów wskazują na wysoki poziom wyczerpania emocjonalnego, szczególnie wśród dentystów łączących pracę w gabinecie prywatnym i w gabinecie świadczącym usługi na NFZ.
Dane pozyskane z powyższego badania pokazują, że zespół wypalenia zawodowego wśród polskich stomatologów jest nie tylko aktualny, ale i bardzo poważny. Tak wysoki wynik wypalenia świadczy o rosnącej potrzebie aktywnej profilaktyki i walki ze stresem, jako głównego czynnika wyzwalającego zespół wypalenia.
W związku z tak przytłaczającymi wynikami przeprowadzonego badania Polskie Towarzystwo Stomatologiczne podejmie aktywne działania zmierzające do ograniczenia zjawiska wypalenia zawodowego, walki ze stresem i edukacji psychologicznej lekarzy dentystów.
Już dziś zachęcamy do wzięcia udziału w analogicznym badaniu, które rozpocznie się na początku 2020 roku
Czym jest wypalenie zawodowe
Zespół wypalenia zawodowego (eng. burnoutsyndrome) definiowany jest jako stan wyczerpania emocjonalnego i psychicznego, którym towarzyszą objawy fizyczne i behawioralne. Objawia się zniechęceniem do wykonywanej pracy, stałym napięciem psychofizycznym, drażliwością i konfliktowością. Osoby dotknięte tym zespołem ograniczają się tylko do formalnych kontaktów międzyludzkich unikając relacji wymagających zaangażowania emocjonalnego. Traktują innych ludzi przedmiotowo, ignorują ich potrzeby, są obojętni wobec innych. Osoby wypalone obniżają potrzeby osiągania osobistych sukcesów i stają się przeświadczone o braku własnych kompetencji. Problemom w sferze psychologicznej i emocjonalnej towarzyszą objawy somatyczne w postaci chronicznego zmęczenia, przewlekłych bólów brzucha, kręgosłupa, głowy, czy odczuwania przewlekłych mdłości.
Wypalenie zawodowe jest uznawane za chorobę cywilizacyjną XXI w. Stanowi ono poważny problem społeczny, coraz częściej dotykający młodych, ambitnychosób. Czynnikiem wyzwalającym objawy zespołu wypalenia jest przede wszystkim chroniczny stres i nieumiejętność efektywnego radzenia sobie z nim. Do grup zawodowych szczególnie narażonych na jego wystąpienie zalicza się profesje wymagające intensywnych kontaktów z innymi ludźmi. Wypalenie najczęściej opisywano i badano u pielęgniarek, pracowników ratownictwa i hospicjów, nauczycieli i wychowawców, pracowników socjalnych, terapeutów i lekarzy, w tym lekarzy dentystów.
