– Wady narządu żucia i zaburzenia artykulacji mają prawdopodobnie wspólną etiologię, a także podobne następstwa stomatologiczne, zwiększające ryzyko chorób zębów i przyzębia – uważają autorzy artykułu „Zaburzenia aparatu żucia a nieprawidłowa artykulacja głosek u dzieci w wieku 7-10 lat”, opublikowanego w „Czasopiśmie Stomatologicznym” (Journal of Stomatology).

Dr n. med. Justyna Grudziąż-Sękowska (Zakład Epidemiologii i Promocji Zdrowia, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego), prof. Dorota Olczak-Kowalczyk (Zakład Stomatologii Dziecięcej, Instytut Stomatologii WUM) oraz prof. Małgorzata Zadurska (Zakład Ortodoncji, Instytut Stomatologii WUM) przeprowadziły badania, których celem było określenie wzajemnych korelacji nieprawidłowości anatomicznych narządu żucia i zaburzeń artykulacji u dzieci.

Czytaj także: „Protetyka” oraz „Czasopismo stomatologiczne” z open access!

Autorki zwracają uwagę, że wady wymowy i warunki anatomiczne narządu żucia są często poruszanym tematem badań w ogólnoświatowej literaturze naukowej. Zagadnieniem tym zajmują się specjaliści różnych dyscyplin, między innymi stomatologii, ortodoncji, chirurgii szczękowej, laryngologii, foniatrii, językoznawstwa i logopedii.

– Z przeglądu piśmiennictwa poświęconego związkom różnych zjawisk z zaburzeniami artykulacji głosek z systemu fonetycznego języka polskiego wynika, że oprócz związku wad wymowy z wadami zgryzu, nie podjęto dotychczas badań poświęconych jakości wymowy u osób polskojęzycznych z nieprawidłowościami anatomicznymi, zakończonych uszeregowaniem badanych patologii według siły związku pomiędzy nieprawidłowością a wadą wymowy. Brak analiz wskazuje na małe zainteresowanie dentystów ogólnych problemami logopedycznymi dzieci. Dlatego celem badania było określenie współwystępowania nieprawidłowości anatomicznych narządu żucia i zaburzeń artykulacji u dzieci w wieku 7-10 lat – argumentują cel badań.

Kontrolne badanie kliniczne przeprowadzono wśród 300 dzieci w wieku 7-10 lat z czterech szkół warszawskich. Kryterium włączenia do badania były: rok urodzenia pomiędzy 2001 a 2004 oraz pisemna zgoda na udział w badaniu opiekuna prawnego. Za kryteria wykluczające z badania uznano występowanie: rozszczepu podniebienia lub wargi, wrodzonych wad rozwojowych z charakterystycznym dysmorfizmem w obrębie twarzowej części czaszki, zaburzeń neurologicznych, chorób psychicznych, niepełnosprawności umysłowej, opóźnionego rozwoju motorycznego, opóźnionego rozwoju mowy, wad słuchu.

Badanie jednoetapowe zostało przeprowadzone przez lekarza dentystę posiadającego wykształcenie logopedyczne w konsultacji z ortodontą. Rodzicom dziecka przedstawiano informację ustną i pisemną na temat celu, zakresu i sposobu przeprowadzenia badania i wykorzystania danych z badania. W czasie zabiegu wykonywane były fotografie dokumentujące warunki zgryzowe i wadliwe artykulacje głosek. Badanie obejmowało wywiad, dotyczący ewentualnej terapii logopedycznej lub ortodontycznej oraz badanie przedmiotowe, w tym:
– stomatologiczne – ocena anatomii jamy ustnej (warg, podniebienia, migdałków podniebiennych, języka, przyczepów wędzidełek) i warunków zgryzowych wg Orlik-Grzybowskiej,
– logopedyczne – badanie artykulacji głosek (samogłosek oraz spółgłosek w trzech pozycjach wyrazowych: nagłosie, śródgłosie i wygłosie).

Wyodrębniono 2 grupy:
– badaną – z zaburzeniami artykulacji, do której zakwalifikowano 161 dzieci (średnia wieku ±8,26 lat),
– kontrolną – bez zaburzeń artykulacji, liczącą 139 dzieci (średnia wieku ±8,89 lat).

Oceniano częstość występowania nieprawidłowości anatomicznych i wad zgryzu w obu grupach oraz zależność między ich występowaniem a zaburzeniami artykulacji. Dla zwiększenia użyteczności badania wprowadzono dodatkową nieprawidłowość agregującą nazwaną „jakakolwiek wada zgryzu”. Z uwagi na korelacyjny charakter badania, którego celem było ustalenie istnienia związku różnego rodzaju czynników i wad wymowy, a w przypadku ustalenia takiego związku również pomiaru jego siły, w pracy wykorzystano:
– test zgodności chi-kwadrat (inaczej zwany testem Pearsona) służący do porównania ze sobą zaobserwowanego rozkładu poszczególnych zmiennych z ich występowaniem teoretycznym,
– współczynnik V Cramera, który wyraża siłę związku między analizowanymi zmiennymi wyrażonymi na skali nominalnej.

Statystyczną istotność wyniku wyrażono ilościowo w postaci poziomu istotności – p, którego wartość ustalono na poziomie 0,05. Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą oprogramowania SPSS 14.0 PL for Windows.

ZOBACZ WYNIKI BADANIA

—

Journal of Stomatology jest naukowym dwumiesięcznikiem wydawanym przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne. Są w nim p

ublikowane recenzowane, polskie i zagraniczne prace ze wszystkich specjalności stomatologicznych oraz medyczn

ych, a także z pokrewnych dziedzin nauki. Redakcja przygotowując artykuł do druku stosuje ujednolicone zasady obowiązujące dla czasopism biomedycznych, opracowane przez Międzynarodowy Komitet Redaktorów Czasopism Medycznych http://www.icmje.org/ .  Redakcja Journal of Stomatology stosuje się do wytycznych COPE (Commitee on Publication Ethics) w odniesieniu do etyki publikacyjnej i nierzetelności naukowej co zawarto w osobnym stanowisku Redakcji d

ostępnym na stronie www.jstoma.com. W badaniach klinicznych Journal of Stomatology zaleca stosowanie wytycznych CONSORT (Consolidated Standards of Reporting Trials). Do druku mogą być zaakceptowane następujące formy publikacji: oryginalne prace badawcze i kliniczne (Original article), artykuły przeglądowe (Review article), opisy przypadków i technik zabiegowych (Case report),  doniesienia wstępne (Short communications), listy do redakcji (Letter/Corespo

ndence). W przypadku listów dotyczących opublikowanych prac powinny one być opatrzone nagłówkiem z pełnymi danymi bibliograficznymi omawianej publikacji. Ponadto do druku przyjmowane są inne teksty (Editorial) takie jak: biografie, wspomnienia pośmiertne, recenzje książek (na zlecenie redakcji), sprawozdania z kongresów, konferencji, sympozjów naukowych oraz kursów.

Journal of Stomatology przyjmuje prace tylko w wersji elektronicznej z wykorzystaniem INDEX COPERNICUS Publishers Panel – PROFFESSIONAL, który gwarantuje pełną logistykę składanych publikacji, łącznie z procedurą recenzowania pracy. System zapewnia podwójną anonimowość: autora(ów) względem recenzentów oraz recenzentów względem autora(ów), a także recenzentów względem siebie. Każda publikacja jest recenzowana przez dwóch niezależnych recenzentów.   Dwie negatywne recenzje dyskwalifikują pracę z druku.