Każda, nawet najprostsza procedura medyczna, niesie ze sobą ryzyko wystąpienia powikłań. W przypadku leczenia stomatologicznego, lekarz powinien liczyć się z możliwością wystąpienia przypadkowej aspiracji lub połknięcia przez pacjenta narzędzia, materiału wprowadzanego do jamy ustnej, czy fragmentów własnych tkanek – przypominają autorzy pracy opublikowanej na łamach „Protetyki Stomatologicznej”, czasopisma wydawanego przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.
Na łamach ostatniego wydania czasopisma „Protetyka Stomatologiczna” opublikowano pracę pt. „Połknięcia i aspiracje ciał obcych w praktyce stomatologicznej”. Jej autorami są: Kamila Martyna Wróbel-Bednarz z Katedry Protetyki Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Andrzej Wróbel z pracownii Endoskopii Szpitala Powiatowego w Mińsku Mazowieckim oraz Daniel Surowiecki i Agata Walczyk, reprezentujący Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze Protetyki Stomatologicznej WUM.
Autorzy przypominają, że charakterystyka pracy lekarza dentysty wymaga stosowania różnego rodzaju materiałów i narzędzi w jamie ustnej pacjenta. Z uwagi na brak całkowitej, mechanicznej bariery chroniącej dalsze odcinki układów oddechowego i pokarmowego, mogącymi zdarzyć się powikłaniami zabiegów stomatologicznych są aspiracje i połknięcia.
– Celowym jest ustalenie właściwego toku postępowania, diagnostyki i leczenia w takich sytuacjach zarówno na fotelu stomatologicznym, jak i w oddziałach specjalistycznych. Na podstawie opisywanych w piśmiennictwie przypadków można stwierdzić, że szczególnie predysponowane do przedostania się do drogi pokarmowej lub oddechowej są wiertła, narzędzia endodontyczne, uzupełnienia protetyczne, zwłaszcza na etapie kontroli w jamie ustnej przed zacementowaniem. Większość połkniętych przedmiotów transportowana jest przez przewód pokarmowy bez żadnych alarmujących dolegliwości. Jednak ostre, spiczaste i wydłużone przedmioty mogą spowodować perforację i uszkodzenia narządów wewnętrznych – czytamy w pracy.
Autorzy zwracają uwagę, że należy bacznie obserwować zachowanie pacjenta, jego parametry życiowe i inne objawy kliniczne, które mogą pomóc w różnicowaniu między przypadkowym połknięciem a aspiracją. W obu sytuacjach niezbędna może okazać się interwencja medyczna. Po przeprowadzonym postępowaniu diagnostycznym, w 15-20% przypadków połknięcia ciała obcego niezbędna jest interwencja w postaci usunięcia endoskopowego lub chirurgicznego. Postępowanie z pacjentem, u którego rozpoznano aspirację ciała obcego obejmuje bronchoskopię aparatem sztywnym. Podstawą w zapobieganiu występowania opisywanych powikłań jest mechaniczne zabezpieczenie dróg oddechowych i pokarmowych. Najbardziej rozpowszechnioną metodą w stomatologii jest użycie koferdamu. W wielu sytuacjach zastosowanie opisanych barier nie zawsze jest możliwe. Wówczas operator powinien zachować szczególną ostrożność z każdym potencjalnie ruchomym elementem znajdującym się w jamie ustnej. W przypadku niepowodzenia należy monitorować stan pacjenta i sięgać po metody wykraczające poza kompetencje lekarza dentysty, obejmujące leczenie chirurgiczne.
Zachęcamy do lektury całej pracy (tutaj). Przypominamy, że „Protetyka Stomatologiczna” dostępna jest w trybie open access.
Czytaj także:
„Protetyka Stomatologiczna” o zaletach technologii cyfrowych
“Protetyka Stomatologiczna”: jak odlewać modele gipsowe?
„Protetyka stomatologiczna”: o utracie połączenia na granicy cement-zębina, cement-wkład
„Protetyka” oraz „Czasopismo stomatologiczne” z open access!
